Beleidsplan Parochies Zuid Oost Twente 2022-2024: Het gaat om de ontmoeting!

Inleiding

Pastoraat heeft tot doel met elkaar in de Geest van Jezus aan het Rijk van God te bouwen.
Dat gebeurt allereerst in de ontmoeting:
in de ontmoeting van mensen met elkaar én in de ontmoeting van mensen met God.
Pastoraat wordt daarbij steeds meer een zaak ván parochianen, dóór parochianen, vóór parochianen.

Verbondenheid en ontmoeting

Verbondenheid met elkaar maakt dat mensen zich thuis voelen op het Rooms katholieke erf.
Ze wordt gevonden binnen kleine groepen in dorp of wijk, tussen oude bekenden en nieuwkomers, in langdurige of kortere relaties, meer of minder intens.
De inzet van parochianen en pastores is mede gericht op het bevorderen van de verbondenheid tussen gelovigen. In deze tijd is aansluiten bij bestaande netwerkstructuren een goede mogelijkheid om ontmoetingen te bevorderen.
Er ontstaan idealiter meer en meer verschillende kleinere en grotere groepen, die open staan voor elkaar, over de grenzen van de parochie heen, tot het niveau van bisdom, wereldkerk en de wereld om ons heen.

Bezinning en geloofsgesprek als noodzaak

Het katholieke leven valt of staat met regelmatige bezinning op het persoonlijke en voorgegeven geloof. Bezinning gebeurt binnen de sacramenten- en levensloopcatechese,
het doortrekt idealiter al onze activiteiten en zou iets van alle betrokkenen moeten zijn.
Het geloofsgesprek slaat bruggen tussen onbekenden,
die elkaar als gelovigen gaan herkennen en samen optrekken.
De synodegesprekken laten dat zien.
Bezinning gebeurt ook binnen de liturgie.
We zullen steeds minder vieren in een groot kerkgebouw
en steeds vaker in de intimiteit van de kleine kring en in andere ruimten.
Met feestdagen en bijzondere gebeurtenissen zal een samenkomst in de grote kerk extra feestelijk zijn.

Missionair aanwezig zijn: aansluiten bij waar mensen zijn.
We willen aansluiten bij mensen zelf:
bij wáár ze zijn, waar ze mee bezig zijn, wat ze nodig hebben en waar ze naar verlangen.
Dat vraagt ruimte voor diversiteit en variatie,
én kleinschalig werken binnen onze hele regio.
We oefenen ons in presentie, alertheid en aandachtig aanwezig zijn.
Wat lokaal kan, doen we lokaal.
Wat centraal moet, doen we centraal;
onder meer omwille van de professionaliteit van het pastoraat.
We zoeken bondgenoten binnen kerk en samenleving
en steken de handen uit de mouwen
om het verlangen van mensen
om gezien te worden als mens, als medemens, als kind van God te vervullen.
Om mensen te bereiken waar ze zijn, met ons aanbod en met onze vraag om mee te doen zullen we hen eigentijds moeten bereiken met meer centraal aangestuurde professionele pr en communicatie van en vanuit heel Zuidoost Twente.

Context

De kerk krimpt. Aantallen kerkgangers, vrijwilligers en deelnemers aan sacramenten, lopen terug. Er worden kerken gesloten. Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe vormen van gemeenschap. Kleine groepen parochianen van oude gemeenschappen blijven samenkomen in hun wijk of dorp; in buurthuis (de Roef), in het gebouw van een andere geloofsgemeenschap (voormalige Verrijzeniskerk), in een verhuurde kerk (Boekelo) … Dit zijn ook opties voor bijvoorbeeld Glanerbrug en Buurse waar nadrukkelijk wordt nagedacht over hoe verder te gaan. Er blijft een grote behoefte aan een nabije kerk.
De taal van de kerk wordt minder gedeeld en is voor steeds meer mensen een ‘vreemde’ taal. Toch blijft geloof verbinden en brengt geloof mensen bijeen over allerlei scheidslijnen heen. Dit zien we vooral gebeuren in Enschede, waar mensen van allerlei landen, verschillende culturele achtergronden, rangen en standen, samenkomen in de sacramentenvoorbereiding en samen vieren.
Jonge mensen zijn doorgaans mobiel en minder sterk gehecht aan een kerkgebouw of gemeenschap. Een regelmatige zondagse kerkgang kennen zij niet. Dat helpt om makkelijker over oude grenzen heen stappen. Jonge mensen zijn doorgaans open, staan onbevangen tegenover kerk en geloof en zijn bereid in de auto te stappen voor vieringen en bijeenkomsten. Er is een duidelijke behoefte aan geloofskennis. Zij binden zich slechts sporadisch aan vast vrijwilligerswerk voor een langere tijd. Inwijding in de taal en rituelen van de kerk is dus gevraagd, maar stelt eigen eisen aan de organisatie.
Ouderen zijn vaker nog sterk gericht op hun eigen plek, verrichten doorgaans het meeste vrijwilligerswerk en betalen het leeuwendeel van de kerkbalans. Zij houden de parochie nog steeds op de been.
Het meer dorpse karakter van de kleinere plaatsen in onze drie parochies biedt eigen mogelijkheden. De lijntjes zijn korter en er is betrokkenheid op elkaar en op de gemeenschap. Aan de andere kant kan de kleinheid van de gemeenschap voor persoonlijke geloofscommunicatie een hindernis zijn.
In zowel dorp als stad voelt de geloofsgemeenschap steeds vaker de druk van veel werk, dat op steeds minder schouders terechtkomt. Het nut en plezier van samenwerken wordt steeds vaker gevoeld en gezocht. Ook over parochiegrenzen heen.
Mensen in de maatschappij die krapte of gebrek ervaren bereiken we minder goed.
De strikte hantering van regels binnen de Rooms katholieke kerk maakt dat betrokken mensen voor het hoofd gestoten worden. Daardoor worden aanwezige kwaliteiten niet ten volle benut en keren parochianen zich van de kerk af. Er is weinig begrip voor het beleid rond Aswoensdag, eucharistische centra, samenwonenden…
Op katholieke scholen is er in het algemeen weinig aandacht voor (katholieke) levensbeschouwelijke vorming en praktijk. Men staat niet onwelwillend tegenover de parochie, informatie m.b.t. projecten en bijzondere activiteiten wordt in schoolmedia opgenomen, maar op het aanbod vanuit de parochie wordt slechts beperkt ingegaan. Vaker niet dan wel. Op een enkel aanbod wordt gereageerd, dat het niet bij de visie van de school past. Inmiddels is een aanbod vanuit de parochie nog maar zeer beperkt mogelijk.

 

Algemeen werkplan pastoraal team: 2022-2023

Activiteiten worden zo ingericht dat ze bijdragen aan gemeenschapsvorming. Bijgaand werkplan wordt uitgewerkt in werkplannen per lid van het pastoraal team.

Catechese:

• We willen zoveel mogelijk mensen de gelegenheid geven om kennis te nemen van het katholieke geloof.
• We willen we de lat niet te laag leggen als het gaat om de sacramentenvoorbereiding en vragen inzet en betrokkenheid.
• Dit betekent dat sommige projecten centraal worden aangeboden met het oog op gemeenschapsvorming en geloofsverdieping.
• We gaan ons meer dan nu toeleggen op de inzet van moderne media in de catechese. Denk aan de ontwikkeling van korte filmpjes voor specifieke doelgroepen (kleuters, kinderen, jongeren, volwassenen) die op onze websites of sociale media terug te vinden zijn.
• We willen ouders van kinderen (parochianen) op katholieke scholen die deelnemen aan ouder- en medezeggenschapsraden desgewenst steun bieden zich sterk te maken voor de katholieke identiteit van hun school.

Jeugd

• Onze jongerenwerker zal Sirkelslag, een parochieproject voor groep 8 op school, overdragen aan vrijwilligers, opdat zij er zelfstandig mee kunnen werken en de voortzetting kunnen waarborgen.
• Idem m.b.t. de theatergroep ’sTOF.

Gemeenschapsvorming:

• We willen eraan werken dat er in elk van de zeventien gemeenschappen een groep mensen is, die vanuit hun geloof op elkaar en op de wereld om hen heen betrokken zijn. Geloof moet ter plaatse handen en voeten krijgen.
• We willen de kerk dichtbij de mensen houden om voertuig van geloofsbeleving te zijn in wijk of dorp.
• We bedden het synodaal proces met geloofsgesprekken structureel in onze parochies in. Dit betekent dat jaarlijks geloofsgesprekken rond een thema worden georganiseerd. De waarde de geloofsgesprekken ligt in het voeren van het gesprek zelf. Het hoeft niet tot resultaat te leiden. Wel worden de parochies geïnformeerd over wat er in de gesprekken naar voren kwam. Geluiden uit de parochie kunnen worden meegenomen in beleidslijnen voor het pastoraat, maar dit is niet de eerste inzet van de gesprekken.

Diaconie:

• Plaatselijke geloofsgemeenschappen willen we zo organiseren, dat mensen naar elkaar omkijken en zich inzetten voor de wereld om hen heen. Compassie is gevraagd voor mensen die waar dan ook in nood verkeren.
• Via een opstartend MOV-platform voor Zuidoost worden gezamenlijke projecten opgestart (Maand van de Schepping, MOV-acties en -vieringen in Advent en Vastentijd, begeleiding stages Vormelingen), die in verschillende locaties kunnen worden uitgevoerd (win-win).

Liturgie:

• Waar het voorgaande gestalte krijgt valt er iets te vieren op zondag en door de week.
• We streven ernaar vanuit de traditie op voor mensen inspirerende wijze te vieren. Dit naar draagkracht van de lokale of grotere geloofsgemeenschap.
• We blijven inzetten op een breed aanbod van klassieke liturgie tot moderne of nieuwe vormen van liturgie voor specifieke doelgroepen.
• In alle drie parochies worden met ingang van september 2023 met regelmaat en op vaste plekken familie- en/of kleutervieringen of -bijeenkomsten aangeboden.Er komt een nieuw basisrooster met het oog op het inroosteren van vieringen voor het najaar van 2023.In al onze parochiekerken werken we aan een klimaat, waarin kinderen en jonge gezinnen zich welkom voelen. Heel concreet zien we dat in al onze parochiekerken bij vieringen het volgende aanwezig is of gebeurt:

1. Aanwezigheid kinderhoek in de kerk met speelkleed, speelgoed, boekjes.
2. Welkomheters bij de ingang van de kerk in stad en dorp.
3. Voorgangers kunnen welkom heten bij de ingang of na de viering mensen bij de uitgang gedag zeggen.
4. Als er kinderen zijn, delen kinderen boekjes uit bij de ingang van de kerk en spreekt de voorganger bij de overweging ook kort de kinderen aan.
5. Kinderen worden uitgenodigd rond het altaar het ‘Onze Vader’ mee te bidden.
6. Tijdens de collecte kunnen kinderen – onder begeleiding – een lichtje of kaars aansteken in de Mariakapel.
7. Jongeren (vanaf het Vormsel) kunnen jeugdlector worden en zelfstandig of met een volwassene de taken van een lector verrichten.
8. Er wordt gewerkt aan een klimaat, waarin wat meer geluid in de kerk niet als hinderlijk wordt ervaren.

• Na zoveel mogelijk vieringen wordt gelegenheid geboden (koffie) om elkaar te ontmoeten en te spreken.
• Parochianen worden aangemoedigd ziekencommunie te brengen bij parochianen thuis en in zorgcentra.

Vrijwilligersbeleid

• We zijn geen winkel waar je iets komt halen, maar (geloofs)gemeenschap van mensen die uit liefde, gratis en onverdiend, iets voor elkaar over hebben. Dat blijft onze inzet en op die noemer blijven we mensen benaderen voor vrijwilligerswerk.
• Het helder krijgen van taken, rollen, werving, begeleiding en afscheid nemen van vrijwilligers moet voortdurende aandacht krijgen.
• We streven naar meer vrouwen in onze parochiebesturen.

PR en Communicatie

Er wordt actief toegewerkt naar een Zuidoost brede aanpak van PR en communicatie, waarbij gebruik wordt gemaakt van e-brieven, websites en sociale media (vlogs / internetgemeenschap) om tot een positieve uitstraling van onze geloofsgemeenschappen bij een breder publiek te komen.